Ninghai 5 dec 2012, Sterrenhemel

Hangend op de brugvleugel (..) zie ik woensdagochtend, een fraaie maan (laatste kwartier) aan de blauwe hemel. Ik besef opeens dat ik nog niet één keer uitgebreid naar de hemel en alle sterren heb gekeken. Een fikse omissie, daar ik kinderen, vrienden, vaderweekend-genodigden, motorrijders en meer, graag, bij voorkomende gelegenheid, mag vertellen (tot vervelens toe..) over Grote Beer, Zomerdriehoek (Deneb, Altair, Vega), nee, korte kant steelpan en dan 5 keer: daar is de Poolster en Cassiopeia (met als favoriet Schedar, vanwege de fraaie naam).

Zeg maar wat bejaarde Zeevaartschool en lang-geleden-gevaren kennis.. Indertijd nuttig/noodzaak i.v.m. Navigatie. Dan wel midden op een Oceaan. Zonder wolken..

Nu is parate kennis over sterren, sterrenbeelden en planeten vandaag de dag niet meer nodig. Voor die enkele liefhebber is er tegenwoordig voor alle smartphones wel een app-je te downloaden waarmee je, als je daarna je gsm naar de hemel draait, alle sterren, planeten (en wat voor hemellichaam dan ook) kan identificeren. Je krijgt alle gegevens over grootte, afstand in lichtjaren en weet ik wat erbij. Niks meer leren of sterrenbeelden volgen.

Sterren Schieten? Hier op de Ninghai is de sextant ook al goed opgeborgen in een kist met zakjes Silicagel tegen vocht.. GPS rules.

Ik besef dat het overjarig gedoe is, maar in het kader van nostalgie opsnuiven (en dat was toch een van de redenen waarom ik hier überhaupt ben) besluit ik de Sight Reduction Tables for Air Navigation) op te zoeken en open te slaan.

Dat Air Navigation is nog voor DC-3 en daarvoor, maar deze Pub 249 werd veel gebruikt op zee. Een boekwerk met veel tabellen die hoogte en azimuth van een aantal (geselecteerde) sterren weergeeft. Na het voorwoord en intro en vooral de voorbeelden te hebben gelezen (3 keer…) maak ik uiteraard ook een berekening.

Voor vanavond om 18.15 LT (civil twilight) bij een gegist bestek van 02° 01’S en 141°31'E bereken ik de gegevens van de volgende Selected Stars: Deneb, Enif, Fomalhaut, Peacock, Antares, Rasalhague en Vega.

Daar zou een fraai Stersbestek mee mogelijk moeten zijn!

De verdere uitvoering laat ik voor wat het is: Laffe argumenten om niet door te zetten zijn dat we onder de kust varen en dat dat hele rekenwerk toch wel erg roestig is. Dat het een beetje bewolkt is en dat die nauwkeurigheid van zo’n bestek niet meer dan ongeveer 2 mijl is.. Ook ik blind ga voor de GPS.

Gelukkig is zo’n hemel vol sterren ook heel fraai om te zien!

Ik merk dat ik het in ieder geval erg leuk vind om weer namen van sterren te lezen als Procyon, Betelgeuze en Rigel Kent.

Er is één (door mij vergeten) naam bij die Schedar van de eerste naam-plaats heeft verdrongen:  Zubenelgenubi!

Dirk Straalt.