Maandag 9 mei, Zoutkamp - Engelmansplaat

Maandag 9 mei heeft P. mij, met een volgeladen Yaris, in de vroege ochtend afgezet in Vlaardingen. Hier konden we de stores,  drank en persoonlijke bagage overladen in de VW bus van P.S. die voor deze gelegenheid beschikbaar werd gesteld voor vervoer naar Zoutkamp, de ligplaats van de LE 53. Goed vervoer.

Om 08.00 uur precies volgens de planning op weg. Uiteraard eerst afscheid van onze geliefden, het zeemansbestaan kent enkele negatieve zaken, afscheid nemen voor een reis op zee blijft altijd iets bijzonders. Gelukkig niet meer zoals voeger voor zes maanden, maar toch..

Eerste tussenstop was station Vlaardingen-Oost, alwaar K.S. stipt op tijd aanwezig was. Bagage (twee flexibele weekendtassen, vergeleken met mijn 3 koffers..) vlot geladen en op naar Vlaardingen-West om B.v.Z. op te halen. B. stond gereed met eveneens 2 weekend tassen, en een Jumbo tas met een groot schaakbord. Dat deze twee zee- en zeilrotten een andere kijk hadden op wat mee te nemen werd mij direct duidelijk.

Veel filegeweld, dus via de Westlandroute en wat binnendoor alsnog naar de A4, richting Groningen. De voorgenomen route via de A5 werd vervangen door de “gewone route langs de A4-A10-A1”, domweg omdat de chauffeur de afslag miste. Gewoon effe in gesprek.. Koffie net voorbij Almere.

We arriveren om 12.00 te Zoutkamp, nabij Groningen, in de Hunzegat Haven, thuisbasis van de LE 53. We maken kennis met verhuurder Daan. Vlotte en relaxte 70er die in Groningen woont en al 22 jaar ervaring heeft met zijn LE 53. Om de niet geringe kosten van onderhoud van de Lemsteraak wat te drukken wordt er op bescheiden schaal verhuurt. Daan geeft uitleg over zeilen, tuigage, de motor, het toilet, de kombuis en enkele technische- en nautische handelingen en apparatuur.

Vlot en soepel. Heerlijk weer.

We laden de bagage en stores aan boord, parkeren de bus in een fraai hoekje van de haven en maken ons aan boord op voor de hut indeling.

De website van Daan noemt:

De Maria Elisabeth’ is een schitterende lemsteraak, de droom van elke platbodemzeiler. Het schip heeft geen opgebouwde roef en daardoor prachtige lijnen zoals de oorspronkelijke Lemsteraken, die op de Zuiderzee en Noordzee visten op ansjovis en haring. Onder het voordek bevindt zich het verblijf met een ruime keuken, comfortabele zitbanken, stahoogte(ongeveer 1.80 m) en voldoende slaapplaatsen voor 8 volwassenen. (of 4 volwassenen en 6 kinderen). Onder de kuipvloer is een eenvoudige hondekooi beschikbaar.

 Het schip is compleet uitgerust voor het Wad en van alle gemakken voorzien. Nederlandse én Duitse waddenkaarten (tot en met de Oostzee) zijn aan boord, evenals GPS, marifoon en self inflatable reddingsvesten voor 8 personen.

 De hut indeling, waarde lezers, behoeft enige toelichting. Heeft U voor ogen een 70 meter lang, wellicht net geconfisqueerd Russisch jacht met balzalen van slaaphutten met eigen toilet en jacuzzi, 2 bij 2 meter bedden van Hástens, een kombuis met diverse ovens en ruime koel/vries wandkasten, opbergkamers voor natte zeilkleding, flatscreens voor amusement en navigatie, dan komt U wellicht bedrogen uit.

De LE 53 is zeker robuust, met 12 meter beslist geen klein zeilbootje (wellicht voor een gemiddelde Westeinder zeilboot eigenaar fors en ruim), op mij had het geheel een toch wat benauwende indruk. De ruime keuken is gewoon keukentje en de stahoogte in het schip heeft er de hele reis voor gezorgd dat ik mijn hoofd ontelbare malen heb gestoten. Ezel. Een keur aan hoofdwonden werd mijn deel, het schuine deel boven het gasfornuis is continue met bloed besmeurd. Comfortabele zitbanken is natuurlijke een persoonlijke interpretatie, mijn ervaring is dat zitten alleen mogelijk is met diverse steunkussens. Op deze bank slapen (ik aan Stuurboord) doet denken aan een uiterst dun verouderd en lek camping opblaasmatrasje. Hard.

De genoemde hondenkooi onder de dekvloer heeft een zodanige afmeting en toegang dat een ieder die al eens een scan heeft (moeten) laten maken, de claustrofobische omstandigheden direct herkend. Zelfs Daan geeft hier aan dat deze slaapruimte slechts geschikt is voor een paar dat erg verliefd is..

De indeling wordt: P.S. in de bedstee BB, K.S. in de bedstee aan SB, B.v.Z. op de bank aan BB en ik op de bank aan SB.

De dagelijkse praktijk in de komende dagen leerde dat het verblijf goed te doen is, de keuken-equipment aan pannen, bestek, gerei en borden menig Roompot Vakantiehuisje uitrusting overstijgt en zelfs het mini toilet went. (NB 1. Toilet door P.S. gekenmerkt als één van de best spoelende in zijn zeilleven, voor mij de Sphinx / Geberit Madurodam Mini = een ondoenlijk klein potje) (NB 2. het plafond in het toilet is wel 10 cm lager dan in de kombuis en een echte kruinkiller)

 We vertrekken om 13.53 (ontmeerd). Het is heerlijk weer met zonnetje een graad of 22 en matige wind. We wennen aan het schip. Een flink schroefeffect zorgt ervoor dat het roer loslaten bij het varen op de motor en een matige vaart direct resulteert in een directe route naar de wal. Koersstabiliteit is matig.. Het vieren van één van de zwaarden brengt verbetering.

P.S. heeft een visnet meegenomen, waar we, als we later deze week droogvallen kokkels mee kunnen vangen / verzamelen. Het net is duidelijk niet inklapbaar, maar P.S. doet meerdere verwoede pogingen tot invouwen -korten.. Vreemd.

We volgen de boeien route via het Zoutkamperril en het Lauwersmeer naar Lauwersoog en de Robbengatsluis. Fruit en krentenbollen op het middagmenu, het kombuispersoneel (ik) is nog aan het inrichten en bezig de immense hoeveelheid stores (eten en drinken voor 4 man voor 6 dagen) op te ruimen in twee keukenkastjes en 4 mandjes onder de bank. Gelukkig biedt de hondenkooi uitkomst. De koelkast is van het type bovenlader. Dat is voor mij even wennen, er kan best veel in maar alles ligt altijd onderin. Gelukkig passen er naast de noodzakelijk etenswaren met gemak 6 blikjes bier en een fles witte wijn in!

 Om 15.25 klaarmaken voor de sluis, lijnen, pikhaak en fenders gereed. Ik haal nog snel de chili vast uit de koelkast (de door K.S. zelfgemaakte en ingevroren chili-con-carne staat op het menu voor deze avond, de kombuis start met lichte gemakzucht), multitasking op een Lemsteraak is usance.

 We zijn het enige schip in de sluis en passeren vlot. Al motorrend door naar het Noorden, richting Engelsmanplaat. P.S. heeft dit als eerste reisdoel neergezet, het weer en het tij werken mee, we kunnen aan het eind van de middag al droogvallen!

Varend op de Waddenzee, de Zoutkamperlaag wordt er een aanvang gemaakt met het echte zeilen. De fok wordt opgezet en ondanks de routinematige handelingen van de ervaren crewleden blijkt toch dat de fokkeval en schoot net weer iets anders zijn uitgevoerd en vastgezet moeten worden dan gebruikelijk. Het opzetten van het grootzeil verloopt niet vlekkeloos. De piek- en klauwval moeten tegelijk worden gehesen, maar omdat de giek niet met een kraal om de mast vastzit en de kralen van het zeil ook nog in de knoop komen ontstaat er verwarring, miscommunicatie en ergernis. Meer, minder, vieren, halen, van alles door elkaar: de bemanning heeft verschillende meningen en die worden luid geuit. Betere voorbereiding, het plan en wat te doen van te voren doornemen en wie doet wat bespreken had hier verbetering gebracht. Afijn, uiteindelijk staat ook het grootzeil.

Wat ook aandacht vraagt is de neuring lijn.

(Neuring: Een hulplijn naar de ring op het ankerkruis om het anker rechtstandig, of achterwaarts te kunnen ophalen. "Killen" van het anker ) Kortom een touw / lijn dat, net als de ankerlijn, aan het anker is verbonden en de bemanning in staat stelt bij het lichten van het anker het wat beter uit de grond te krijgen. Het verzoek van Daan is om de bestaande neuringlijn, die flink versleten is, te vervangen door een nieuw exemplaar. We hebben tijdens het varen / zeilen ontdekt dat de rem van het bakboords zwaard niet goed functioneert. Gedeeltelijk vieren en in positie houden van het zwaard gaat niet vanwege de defecte rem. Om het zwaard in de gewenste positie te houden is er, even snel, een lijntje gebruikt om het geheel vast te zetten. Dit lijntje is echter de nieuwe neuringlijn, we zijn duidelijk nog niet ingewerkt in de aanwezige lijnen, trossen, touwen en meer…

Om ongeveer 17.00 uur zijn we bij de beoogde plaats om het schip droog te laten vallen. Piet heeft locatie en tijd berekeningen gedaan, daar kom ik later op terug: een maritiem sterk staaltje van positie, getijde, wind, bodemgesteldheid en veel meer!

 We wachten van 17.15 uur tot 18.15 uur =  de gewenste tijd van 2 uur na Hoogwater om droog te vallen. Terwijl P.S. langzaam de beoogde, niet zichtbare geul invaart, peilen K.S. en B.v.Z. steeds de diepte aan stuurboord en bakboord. Materiaal dat hiervoor gebruikt wordt is een keurige stok van ongeveer 2 meter, voorzien van merktekens op 80 cm, 1 meter en dan om de 20 cm een markering met tape, onderdeel van de LE 53 uitrusting. De andere peilstok is een oude hengel die P.S. heeft meegenomen (familie erfstuk, mogelijk horend bij dat visnet..), ook van diepte markeringen voorzien.

 Mijn taak is het avondmaal! K.S. zeiljacht-chili opwarmen (goede start van al dat koken) en uiteraard een frisse salade met citroendressing (juist voor zeelieden). Als dessert het inmiddels in zeevaartkringen bekende Elbetoetje, een uitgekiend toetje van voormalig vers fruit en licht gezoete yoghurt, door fabrikanten in een fraai plastic bekertje geproportioneerd.

Na het eten gaat K.S. video conferencen met thuisfront, we genieten van de after-diner koffie.

 Als het schip geheel droog ligt zetten K.S. en B.v.Z. het anker uit (ongeveer 25 meter lijn) in de gewenste richting en vervangen zij ook de veelbesproken neuring lijn!

De avond verloopt rustig, P.S. en K.S. lopen naar het nabijgelegen vogelhuis. Dat leek uitgestorven, maar is, zoals P.S. al eerder had uitgesproken, bezet door een tweetal vrijwilligers die een week in dit huisje vertoeven met als taak vogels te observeren en te tellen op diverse uren. Wat mij een bizar gebeuren lijkt (een week lang bij weer en ontij, volledig van de wereld afgesloten, in een beperkte ruimte vogels tellen), wordt door meerdere opvarenden gezien als een opperst vrije natuur streven dat volledige rust en tevredenheid geeft. Voor de werkelijk geïnteresseerden verwijs ik gaar naar https://www.wadgidsenweb.nl/helden/kapen-bakens/708-vogelwachtershuis-engelsmanplaat.html : het is voor dit blog een te grote dwaling om lang bij vogelhuisjes stil te staan..

Rond 22.30 uur is iedereen weer aan boord. We keuvelen en bespreken de planning voor de komende dag, het niet gewend zijn aan meerdere kapiteins, zeilen versus varen op de wadden, routes, verwachtingen en meer. Niet geheel gelijkgezind. Jammer.

 Om 23.00 soort van slapen.

Wad- en zeilervaring opdoende Dirk